Met de aanhoudende beperkingen in het bestrijden van de coronacrisis raken ook steeds meer ondernemers die hun reserves zien slinken in de problemen. Anderen overleven door te innoveren. We spreken drie ondernemers in de Turkse bruiloftsbranche die ieder hun eigen unieke mogelijkheden en moeilijkheden hebben: het mediabedrijf HD Media, Trouwkaartenwinkel.nl dat Turkse trouwkaarten verkoopt en Party & Zalencentrum Waarbeek.
HD Media
Doğan Öztürk is samen met zijn vrouw Hülya Öztürk eigenaar van het mediabedrijf HD Media, dat gespecialiseerd is in het maken van foto’s en video’s, met name op evenementen en bruiloften. Ook produceert Doğan promotiefilms voor bedrijven. Het echtpaar opereert vanaf een klein kantoor in Almelo, waar ze ook een fotostudio hebben. Voor de coronapandemie had het bedrijf zo’n 3 á 4 opdrachten in de week. “Op het moment dat ze alles gingen sluiten, zijn al onze opdrachten, bruiloften, volledig geannuleerd. Dat geeft kopzorgen. Mensen verzetten het naar een datum waarop onduidelijkheid is over of het wel door kan gaan. Dat levert natuurlijk veel annuleringen op. Voor ons betekent dit volledige omzetverlies. Mensen willen ook hun aanbetalingen terug, ondanks het feit dat dit eigenlijk niet kan. We bieden onze klanten wel aan om de aanbetalingen mee te nemen naar een andere datum bij ons, uit coulance,” aldus Öztürk.
In het begin heeft het bedrijf wel een tegemoetkoming gehad uit de TOZO (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers), waarbij drie maanden lang een aanvulling werd verschaft. Hoewel het niet alle annuleringen dekte, was het behapbaar. Maar vanwege de partnertoets heeft het bedrijf inmiddels geen recht meer op een tegemoetkoming. Ook op de regeling Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) kan het bedrijf geen aanspraak maken, omdat ze niet meer dan 3000 EURO aan vaste lasten hebben in drie maanden. Ondertussen loopt de huurovereenkomst voor het kantoor wel door.
Hoe kijken jullie naar de toekomst?
“We teren op onze spaarpot, maar dat is ook bijna op. Als dit aanhoudt en wij geen recht hebben op steunmaatregelen, dan houden we het net zoals andere ondernemers niet meer vol. Dan gaan wij het niet meer redden. Er is geen duidelijkheid voor de evenementenbranche. Het is afgestraft, het mag niet, klaar. De bruiloftsbranche is sinds maart 2020 al gesloten. Er zouden bijvoorbeeld in grote ruimtes met kleine groepen bruiloften mogelijk moeten zijn. Ik ben al zes jaar ondernemer en zou graag steunmaatregelen willen zien. Er is veel aandacht voor winkels, eten en horeca, maar geen enkele aandacht voor de bruiloftsbranche.”
Een andere branche waar HD Media actief in is, is de zakelijke promotiebranche. Bedrijven die een promofilm hebben ingekocht annuleren ook omdat ze er geen budget voor hebben door de coronapandemie. Daar hebben we een omzetverlies van 98%. Er is dus veel onzekerheid. Als de overheid nu zou zeggen, we komen jullie tegemoet met een deel van de huur, dan zouden we daarmee gered mee zijn,” aldus Öztürk. Het bedrijf doet nog wel actief aan acquisitie bij bedrijven, maar krijgt ondanks de interesse vaak te horen dat ze er nu geen budget voor hebben. Er zijn ook mensen die nu een huwelijksvoltrekking doen zonder een bruiloft, maar wel met een fotoshoot en video’s. Daar ziet het bedrijf wel kansen, maar amper 10% van de mensen doen zoiets. Mensen met een Turkse achtergrond, het gros van onze klanten, houden het liefst een uitgebreide bruiloft en stellen hun trouwplannen daarom uit. We hopen dat er snel meer duidelijkheid is voor ondernemers in de bruiloftsbranche.
“Wij zijn momenteel de grootste Turkse trouwkaartenleverancier van Europa.”
Trouwkaarten
Voor Tufan Uğurel, van origine een online marketeer en eigenaar van Trouwkaartenwinkel, bleek de coronapandemie een wake up call. Hij richtte zich ook op andere manieren om geld te verdienen. Het bedrijf verkoopt sinds medio 2017 unieke Trouwkaarten die worden geïmporteerd uit Turkije. De kaarten worden niet alleen in Nederland verkocht, maar ook in het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Duitsland, België, Frankrijk, Polen en Portugal. Naar eigen zeggen begon het bedrijf na januari 2018 goed te lopen en was het bedrijf op orde. “Wij zijn momenteel de grootste Turkse trouwkaartenleverancier van Europa. Voor de pandemie in maart 2020 hadden we onze Duitse webshop net af. We zijn dus in onze poging om de Duitse markt te veroveren gehinderd door de pandemie. In die tussentijd hebben we onze Duitse shop zitten finetunen met linkbuilding en optimalisering. Wanneer de pandemie voorbij is, hopen we in Duitsland, waar bijna tien keer zoveel Turks afkomstige mensen wonen, een grote groep potentiële klanten te bereiken. Het gros van onze klanten is van Turkse komaf, maar wij verkopen ook aan andere bevolkingsgroepen met roots in Noord-Afrika, Syrië, Iran, Hindoestanen, Afghanen en Aziaten,” aldus Uğurel. Volgens hem zit de markt momenteel volledig op slot.
Overheidssteun
“In het begin hebben we een maand thuis gezeten, omdat er niets te doen was. We zijn helaas gehinderd in onze ambitie om uit te breiden naar Duitsland. We hebben sinds het begin van de pandemie tweederde van onze omzet zien verdampen. Dat zorgt er ook voor dat we geen nieuwe investeringen meer kunnen doen. De productie is grotendeels stil komen te vallen doordat er geen normale trouwerijen meer mogelijk zijn. Mensen kunnen niet plannen en er is geen vooruitzicht. Als je geen trouwdatum vooruit kunt plannen, dan kun je ook geen trouwkaarten bestellen. Er is grote onzekerheid en daar kan alleen het kabinet duidelijkheid in verschaffen. We hebben alleen in de eerste lockdown steun gehad van de overheid en verder niets.”
Nieuwe kansen
“Ik ben een ondernemer en kan dus niet stilzitten. In de twee maanden van de eerste lockdown, zat ik me thuis te bedenken wat ik kon doen. Toevallig ben ik gestuit op een textieldrukkerij waar ze een printer hadden die ik ook heb. Ik ben toen naar binnengestapt en heb gevraagd wat ze daar aan het maken waren. Mijn nieuwsgierigheid werd positief beantwoord door de eigenaar van het bedrijf die me een kopje koffie aanbood en uitlegde wat ze daar deden en hoe alles werkte. Diezelfde dag nog heb ik mijn machinepark uitgebreid en heb ik besloten om te leren hoe textielbedrukking werkt en een plan opgezet om online ook bedrukt textiel te verkopen. Binnen vier weken hadden we de website textieldrukshop.nl online en hadden we de eerste order al binnen. We hopen natuurlijk dat de pandemie snel voorbij is en dat de beperkingen in de bruiloftsbranche spoedig opgeheven worden, omdat dat wel onze kernactiviteit blijft. Maar textieldrukshop.nl heeft ons wel doen inzien dat je je als bedrijf moet doorontwikkelen om je continuïteit te waarborgen, door je ondernemersrisico’s te verspreiden.”
Hoe kijken jullie naar de toekomst?
“Heel positief elhamdulillah. Het is vervelend dat we in een lockdown zitten, maar ik kan daar niets aan veranderen. Ik ben een ondernemer. Als er een dreiging is, dan doe ik een SWOT-analyse, een pandemie is een dreiging voor mij, dan ga ik op zoek naar een Opportunity. En dat heb ik gevonden in de textieldruk en we nu daarmee bezig en straks wanneer de pandemie eindigt, dan komt die trouwbranche ook weer op gang en dan kunnen we ons ook weer richten op onze kernactiviteit. We hebben er weer zin in om toekomstige stellen weer een goed gevoel te geven met onze unieke producten.”
De Waarbeek
Gabriel Mutlu, Eigenaar van zalen partycentrum De Waarbeek in Hengelo, waar normaliter 300 partijen per jaar worden georganiseerd, kijkt optimistisch naar de toekomst, ondanks het feit dat zijn trouwzaal nu volledig op slot zit. Waar normaliter grote bruiloften, feesten en partijen worden georganiseerd in de hoofdzaal voor 600 man of één van de kleinere zalen, heerst nu stilte. In de Waarbeek worden 300 partijen per jaar georganiseerd.
Op welke manier heeft de coronapandemie jullie bedrijf beïnvloed?
“In eerste instantie was er de eerste lockdown in maart, dat was schrikken. In het weekend daarvoor hadden we nog een bruiloft met 500 gasten en in het weekend daarna mocht je niets meer organiseren. En dan heb je natuurlijk wel te maken met mensen, met gevoelens. Mensen staan op het punt om te trouwen en een feest te geven en dan moet je ze mededelen dat het niet meer mag. En dat kwam zwaar aan. Het is iets dat je nooit meegemaakt hebt en waar je mee geconfronteerd wordt. Dan heb je een fase van onzekerheid. Veel partijen stonden gepland en die moeten allemaal een nieuwe en andere datum.
Je bent dus constant in gesprek met je gasten. Vervolgens is het ergens juni, juli, augustus, dat we weer open mochten van de overheid. Het was fijn dat we toch mochten, wat we goed kunnen doen. Maar begin oktober zaten we weer dicht, toen de tweede lockdown van toepassing was. En dan kreeg je een herhaling van de eerste fase en tot het moment zitten we nog steeds dicht. We hebben veel omzetverlies. We kunnen deze maanden doorkomen omdat we een gezond bedrijf zijn en door steun van de overheid. Het blijft natuurlijk wel zuur voor bruidsparen die niet kunnen trouwen. En zelf kun je niet doen wat je goed doet, en dat is ondernemen. Dat valt me zwaar. De helft van je vaste lasten worden gedekt. Er zit een calculatie achter, maar netto moet je rekenen op de helft van je vaste lasten. Dat betekent dat we onze reserves moeten gebruiken om al die maanden door te komen. Ook je loonkosten van het personeel worden tot 80% vergoed. Die andere 20% putten we uit onze reserves. Omzetbelasting wordt vooruitgeschoven. Al met al is het minimaal.”
Hoe kijken jullie naar de toekomst?
“In de eerste lockdown hebben we gekeken wat de opties voor ons zijn. We doen veel eten en drinken. We dachten na of mensen eten konden afhalen, of het zou lonen. Maar de analyse was dat het niets op zou leveren. Onze naamsbekendheid is meer in de bruiloftsbranche en niet een afhaalpunt voor eten. Dat kost tijd en geld, en verdien je dat wel terug? In oktober hebben we weer die calculatie laten doen en het loonde zich niet. Ik heb nagedacht of ik me zou willen laten omscholen, maar als de pandemie voorbij is zou ik weer terug moeten naar het oude, dus het zou iets tijdelijks zijn. Ik ben voor 20% nog steeds bezig met de Waarbeek, omdat mensen hun bruiloften wel vooruit plannen voor het einde van 2021, 2022 en met aanvragen voor 2023. We kijken zeker optimistisch naar de toekomst. Na deze lange fase van onzekerheid en het gemis, zal het pessimisme verdwijnen zodra je open mag. We hebben al zo lang moeten aanhoren dat het niet goed gaat. En je ziet nu met de vaccinaties dat er ook weer geëxperimenteerd wordt met kleine bijeenkomsten.“
